درمان و جراحی سینه سوم یا پستان فرعی
پستان فرعی (سینه سوم) چیست؟
«پستان فرعی/بافت پستان اضافی» (Accessory breast / Polymastia) یعنی وجود بافت پستانی اضافه (گاهی همراه با نوک پستان) که معمولاً روی مسیر «خط شیری» از زیر بغل تا کشاله ران دیده میشود؛ شایعترین محل زیر بغل است. این بافت میتواند مثل پستان طبیعی به هورمونها پاسخ بدهد و در قاعدگی، بارداری و شیردهی بزرگ/دردناک شود.
نکته مهم: بسیاری از برجستگیهای زیر بغل «پستان فرعی» نیستند و ممکن است چربی، کیست، غدد لنفاوی، لیپوم، هیدرادنیت و… باشند؛ بنابراین قبل از جراحی باید تشخیص قطعی شود.
هزینه جراحی سینه سوم یا پستان فرعی
بسته به وضعیت پستان فرعی هزینه متفاوت است
- اگر این جراحی همزمان با حراحی کوچک کردن سینه باشد هزینه کمتری دارد
- اگر با لیپوساکشن قابل انجام باشد هزینه کمتری دارد
- اگر نیاز به برداشت بافت و پوست اضافه باشد هزینه بیشتری دارد
برای دریافت قیمت جراحی عکس سینه سوم در حالتی که دست بصورت صلیب باز است را از طریق واتس اپ ارسال کنید
چه زمانی درمان لازم است؟
اگر علامتی ندارید و تشخیص قطعی است، معمولاً فقط پیگیری کافی است.
مواردی که معمولاً درمان/جراحی مطرح میشود
– درد، سنگینی یا تورم دورهای (بهخصوص نزدیک قاعدگی)
– بزرگشدن واضح در بارداری/شیردهی یا ترشح شیر از محل
– محدودیت حرکت دست (در نوع زیر بغل)
– مشکلات پوستی/اصطکاک/تعریق و التهاب
– نگرانی زیبایی یا عدم تقارن
– وجود توده جدید یا یافته مشکوک در تصویربرداری
ارزیابی قبل از درمان یا جراحی سینه سوم
معمولاً این مراحل انجام میشود:
1. معاینه توسط جراح پستان یا جراح پلاستیک
2. سونوگرافی (بهخصوص زیر بغل/بافت نرم)
3. بسته به سن و ریسک:
– ماموگرافی (اغلب از ۴۰ سال یا زودتر در افراد پرخطر)
– گاهی MRI پستان
4. اگر توده مشکوک باشد: نمونهبرداری (Core biopsy)
درمانهای غیرجراحی (برای موارد خفیف)
– مسکنهای ضدالتهاب مثل ایبوپروفن/ناپروکسن (در صورت نداشتن منع پزشکی)
– سوتین و گن حمایتی، کاهش اصطکاک
– در شیردهی: مدیریت احتقان (کمپرس سرد، تخلیه محدود در صورت درد) با نظر پزشک
> «درمان دارویی هورمونی» معمولاً درمان روتین پستان فرعی نیست مگر در شرایط خاص و با نظر متخصص.
جراحی سینه سوم چگونه است؟
هدف، برداشتن بافت غدهای پستانی اضافه و در صورت نیاز اصلاح فرم پوست است. روش دقیق به حجم بافت و شلی پوست بستگی دارد:
1) برداشت جراحی (Excision)
– برش معمولاً در چین زیر بغل/روی برجستگی داده میشود.
– بافت غدهای (و اگر وجود داشته باشد نوک پستان فرعی) برداشته میشود.
– اگر پوست اضافه باشد، برداشت پوست هم انجام میشود.
2) لیپوساکشن (مکش چربی) یا ترکیبی
– اگر غالباً چربی باشد و بافت غدهای کم باشد، لیپوساکشن کمککننده است.
– در بسیاری از موارد بهترین نتیجه با ترکیب لیپوساکشن + برداشت بافت غدهای به دست میآید (برای کاهش برجستگی و ناهمواری).
بیهوشی و بستری
– اغلب سرپایی است.
– بسته به وسعت: بیحسی موضعی با سدیشن یا بیهوشی عمومی.
ارسال نمونه به پاتولوژی
تقریباً همیشه بافت برداشتهشده برای پاتولوژی ارسال میشود (کار استاندارد و مهم).
عوارض و ریسکها
– خونریزی، هماتوم، عفونت
– سروما (تجمع مایع)؛ در زیر بغل نسبتاً شایعتر است و گاهی نیاز به تخلیه دارد
– اسکار (جای زخم) و تیرگی/برجستگی اسکار
– فرورفتگی یا ناهمواری کانتور
– بیحسی یا درد عصبی (آسیب/تحریک عصبهای پوستی زیر بغل مثل intercostobrachial)
– باقیماندن قسمتی از بافت و عود برجستگی اگر برداشت کامل نباشد
– لنفادم (ورم دست) خیلی نادر است و معمولاً فقط در صورت دستکاری وسیع غدد لنفاوی رخ میدهد؛ در جراحی پستان فرعی استاندارد هدف برداشت غدد لنفاوی نیست.
مراقبتها و دوران نقاهت (کلی)
– ممکن است درن برای چند روز گذاشته شود (بهخصوص در زیر بغل)
– استفاده از گن/بانداژ فشاری طبق دستور جراح
– محدودیت حرکت شدید شانه و بلند کردن اجسام سنگین معمولاً ۱–۲ هفته
– برگشت به کار سبک: غالباً طی چند روز تا ۱ هفته (بسته به شغل/وسعت عمل)
– نتیجه نهایی فرم: طی چند هفته تا چند ماه با خوابیدن ورم مشخص میشود
آیا پستان فرعی خطر سرطان دارد؟
بافت پستان فرعی از نظر بیولوژیک شبیه پستان طبیعی است؛ بنابراین میتواند همان بیماریها (فیبروآدنوم، کیست، التهاب، و بهندرت سرطان) را بگیرد. سرطان در پستان فرعی نادر است، ولی صفر نیست.
پس اگر این بافت باقی بماند، باید مثل بقیه پستانها به توده جدید، تغییر پوست، ترشح خونی، زخم یا بزرگشدن سریع حساس باشید و ارزیابی شوید.
چه زمانی باید سریعتر ویزیت شوید؟
– توده سفت، ثابت، در حال رشد سریع
– ترشح خونی یا زخم/فرورفتگی پوست
– قرمزی شدید، تب، درد ضرباندار (آبسه/عفونت)
– تورم یکطرفه جدید زیر بغل همراه با کاهش وزن یا تعریق شبانه

برای اینکه دقیقتر راهنمایی کنم
اگر ممکن است بفرمایید:
1) محل دقیق (زیر بغل؟ کنار سینه؟)
2) سن شما و اینکه باردار/شیرده هستید یا نه
3) درد و تغییرات با قاعدگی دارید؟
4) تا حالا سونوگرافی یا ماموگرافی انجام دادهاید؟
با این اطلاعات میتوانم بگویم معمولاً چه نوع تصویربرداری/روش جراحی مناسبتر است و چه چیزهایی را قبل از عمل حتماً باید بررسی کنید.
آیا این جراحی همراه با ماموپلاستی قابل انجام است
بله؛ در بسیاری از موارد برداشت پسینه سوم / بافت اضافی (بهخصوص زیر بغل) را میتوان همزمان با ماموپلاستی (کوچککردن، لیفت/ماستوپکسی یا حتی پروتز) انجام داد، و اتفاقاً برای رسیدن به تقارن بهتر و یک بیهوشی/ریکاوری واحد، انتخاب رایجی است. اما امکانپذیری قطعی به چند عامل بستگی دارد:
چه چیزهایی تعیین میکند که همزمان انجام شود یا نه؟
1) ماهیت برجستگی
اگر واقعاً بافت پستانی فرعی باشد (نه فقط چربی یا غدد لنفاوی/کیست)، معمولاً قابل برنامهریزی برای برداشت است. تشخیص با معاینه + سونوگرافی (و در سنین بالاتر ماموگرافی) مهم است.
2) محل و حجم بافت اضافی
– زیر بغل: اغلب با یک برش کوچک در چین زیر بغل یا روش ترکیبی لیپوساکشن + برداشت غده انجام میشود.
– نزدیک سینه/دنباله زیر بغلی پستان (axillary tail): گاهی میتوان با همان طراحیهای ماموپلاستی یا با برش جداگانه اصلاح کرد.
3) ایمنی عمل و طول جراحی
اگر زمان عمل خیلی طولانی شود یا ریسک خونریزی/سروما بالا برود، ممکن است جراح پیشنهاد کند در دو مرحله انجام شود.
4) سیگار، BMI بالا، دیابت، کمخونی، سابقه اسکار بد
اینها ریسک عوارض ترمیم زخم را بالا میبرند و گاهی باعث میشوند جراح ترجیح بدهد اعمال جدا شوند.
5) شیردهی/بارداری یا برنامه بارداری نزدیک
در شیردهی، بافت فرعی ممکن است پرخون و متورم باشد و احتمال ترشح شیر/التهاب/عفونت بیشتر شود؛ معمولاً توصیه میشود بعد از پایان شیردهی و پایدار شدن وضعیت انجام شود (مگر ضرورت).
مزایا و معایب انجام همزمان
مزایا
– یک بار بیهوشی و یک دوره نقاهت
– تقارن و کانتور کلی بهتر (سینه + زیر بغل)
– کاهش احتمال “باقی ماندن برجستگی آزاردهنده” بعد از ماموپلاستی
نکات/ریسکهای اضافه
– احتمال سروما (جمع شدن مایع) در زیر بغل بیشتر میشود و ممکن است نیاز به درن یا تخلیه داشته باشد.
– ممکن است بیحسی پوست بازو/زیر بغل یا درد عصبی موقت رخ دهد.
– معمولاً جای اسکار جداگانه در زیر بغل خواهید داشت (هرچند تلاش میشود در چین پنهان شود).
معمولاً چه برنامهای پیشنهاد میشود؟
– قبل از عمل: تصویربرداری مناسب سن (سونو ± ماموگرافی) و اگر توده مشکوک باشد بیوپسی.
– حین عمل: برداشت بافت اضافی و ارسال به پاتولوژی (روتین و مهم).
– بعد از عمل: احتمال استفاده از درن (بهخصوص اگر برداشت زیر بغل وسیع باشد) و گن/پانسمان فشاری طبق نظر جراح.

